اهمیت نظم شخصی
۲۸ خرداد، ۱۴۰۲
آشنایی با هرم یادگیری بلوم
۵ تیر، ۱۴۰۲
در سال ۱۹۶۳ برای اولین بار، ریموند کتل، روانشناس، از واژه‌ی هوش سیال و هوش متبلور برای معرفی دو دسته‌بندی از هوش استفاده کرد. از نظر کتل هوش عمومی ترکیبی از هوش سیال و هوش متبلور است.
محققان حوزه‌ی هوش و یادگیری دو نوع اصلی از هوش را به ما معرفی می‌کنند. هوش سیال یا Fluid و هوش کریستالی یا Crystallized Intelligence
هوش سیال به توانایی ما در استدلال، حل مسئله و تفکر اشاره دارد. توانایی ما در حفظ تمرکز و حافظه‌ی کاری نیز به این نوع از هوش مربوط می‌شود. نکته‌ی دیگر درباره‌ی هوش سیال این است که بخش عمده‌ی آن به صورت ارثی و توسط ژن‌ها به ما منتقل می‌شود. در واقع هوش سیال، پدیده‌ای‌ست که مستقل از تجربه‌ها یا دانش فرد عمل می‌کند. این نوع از هوش با افزایش سن و با گذشت زمان کاهش پیدا می‌کند. این نوع هوش در واقع سیستم پردازش اطلاعات ذهن است.
در مقابل، هوش کریستالی یا هوش متبلور، به استفاده‌ی ما از اطلاعات قبلی برای حل مسائل جدید اشاره می‌کند. این نوع هوش اساسا اکتسابی‌ست و در جریان آموزش، فرهنگ، آموزش و تربیت رشد می‌کند. در واقع افزایش تجربه‌ها منجر به افزایش این نوع از هوش می‌شود. به زبان خلاصه، این نوع هوش خودش را در مهارت‌های کلامی و همچنین دانش و اطلاعات عمومی فرد نشان می‌دهد.
اما کدام یک از این هوش‌ها مهم‌تر است؟
واقعیت این است که هم هوش سیال و هم هوش متبلور باید با هم همکاری کنند تا به بیشترین بهره‌وری برسیم. هوش متبلور زمانی شکل می‌گیرد که هوش سیال به رشد کافی رسیده باشد.
ما در هنگام به کارگیری هوش متبلور، در واقع در حال ترکیب مفاهیم و موضوعات ابتدایی و ساخت موضوعات پیچیده‌ی جدید هستیم. این مفاهیم ابتدایی توسط هوش سیال ساخته شده‌اند و به حافظه‌ی بلندمدت ما منتقل می‌شوند.
وقتی برای کمپ به یک جنگل ناشناس می‌رویم، هوش سیالمان به ما می‌گوید که باید به دنبال یک سرپناه باشیم یا به پختن غذا فکر کنیم. در این صورت هوش متبلور وارد عمل می‌شود و به عنوان مثال صحنه‌ی درست کردن آتش با استفاده از هیزم یا درست کردن چادری که در یک فیلم سینمایی دیده‌ایم را به یادمان می‌‌آورد.
از زمانی که به دنیا می‌آییم هوش سیال ما رشد خود را آغاز می‌کند و در اوایل بیست سالگی این رشد به اوج خود می‌رسد. از این سن به بعد، معمولا شاهد افت رشد این نوع از هوش هستیم. هوش کریستالی نیز در اولین سال‌های تولد شکل می‌گیرد اما تا میانسالی به رشد خود ادامه می دهد.
این‌ها تعدادی از تفاوت‌های اساسی هوش سیال و هوش متبلور و لزوم همکاری مشترک آن‌ها با یکدیگر بود. شما در مورد این دو هوش چه فکر می کنید؟ چه زمان‌هایی از هوش سیال و چه زمان‌هایی از هوش متبلور خود استفاده کرده‌اید؟ برایمان بنویسید.
منبع: sprouts
